Sau khi trải qua quá trình điều chỉnh lệch khớp cắn do răng sứ, nhiều người bệnh thường băn khoăn về thời gian thích nghi với khớp cắn mới sau điều chỉnh răng sứ. Cảm giác "lạ" hay "không quen" trong những ngày đầu là hoàn toàn bình thường. Cơ thể chúng ta, đặc biệt là hệ thống răng hàm mặt, cần một khoảng thời gian nhất định để điều chỉnh lại và làm quen với sự thay đổi này.
Tại sao cơ thể cần thích nghi với khớp cắn mới?
Hệ thống răng hàm mặt của bạn bao gồm răng, xương hàm, cơ hàm và khớp thái dương hàm (TMJ), tất cả đều hoạt động phối hợp chặt chẽ. Trước khi điều chỉnh, dù răng bị lệch khớp cắn, cơ thể bạn đã "quen" với trạng thái đó. Các cơ và khớp đã phát triển một "ký ức cơ học" để vận hành theo khớp cắn cũ.
Khi khớp cắn được điều chỉnh về vị trí chuẩn hơn, bộ não của bạn sẽ nhận được các tín hiệu mới từ răng và cơ hàm. Điều này đòi hỏi hệ thống thần kinh và cơ bắp phải thiết lập lại các phản xạ, vị trí nghỉ của hàm, và cách các cơ hoạt động khi ăn nhai, nói chuyện. Quá trình này cần thời gian để diễn ra trơn tru.
Các yếu tố ảnh hưởng đến thời gian thích nghi
Không có một khoảng thời gian cố định cho tất cả mọi người, bởi vì thời gian thích nghi với khớp cắn mới sau điều chỉnh răng sứ phụ thuộc vào nhiều yếu tố:
Mức độ thay đổi khớp cắn:
Nếu chỉ là những điều chỉnh nhỏ, ví dụ như mài chỉnh nhẹ một điểm cộm trên răng sứ, thời gian thích nghi thường rất ngắn, chỉ vài ngày đến một hoặc hai tuần. Bạn có thể cảm thấy lạ trong vài bữa ăn đầu tiên rồi quen dần.
Trong trường hợp phải làm lại toàn bộ răng sứ, hoặc kết hợp điều trị chỉnh nha (niềng răng) để di chuyển răng, sự thay đổi lớn hơn sẽ đòi hỏi thời gian thích nghi kéo dài hơn, có thể từ vài tuần đến vài tháng.
Tình trạng ban đầu của khớp cắn: Nếu bạn đã sống chung với tình trạng lệch khớp cắn nặng trong một thời gian dài, gây ra các vấn đề mãn tính như đau khớp thái dương hàm hay căng cơ, quá trình thích nghi với khớp cắn mới có thể phức tạp và lâu hơn. Cơ thể cần thêm thời gian để "quên" đi trạng thái cũ và điều chỉnh các cơ đã bị co thắt.
Độ tuổi và sức khỏe tổng thể: Người trẻ tuổi thường có khả năng thích nghi nhanh hơn nhờ sự linh hoạt của cơ và khớp. Ngược lại, người lớn tuổi hoặc những người có bệnh lý nền về xương khớp có thể mất nhiều thời gian hơn để làm quen với sự thay đổi.
Kỹ năng và kinh nghiệm của bác sĩ: Một bác sĩ tay nghề cao, điều chỉnh khớp cắn chuẩn xác và ít xâm lấn sẽ giúp bệnh nhân thích nghi nhanh hơn, hạn chế các vấn đề như răng sứ bị hở nướu gây khó chịu hoặc viêm nhiễm. Việc điều chỉnh không đúng cách có thể kéo dài cảm giác khó chịu.
Ý thức và sự hợp tác của bệnh nhân: Tuân thủ đúng các hướng dẫn của bác sĩ, không cố tình "kiểm tra" hay cắn mạnh vào vùng răng mới điều chỉnh sẽ giúp quá trình thích nghi diễn ra suôn sẻ hơn.
Dấu hiệu trong giai đoạn thích nghi và lời khuyên
Trong giai đoạn đầu thích nghi, bạn có thể cảm thấy:
Cảm giác "lạ", "vướng víu": Đây là cảm giác phổ biến nhất, như có vật gì đó trong miệng hoặc răng không còn giống trước đây.
Hơi khó khăn khi nhai: Đặc biệt với thức ăn dai hoặc cứng.
Mỏi hàm nhẹ: Do các cơ hàm đang phải làm việc để điều chỉnh.
Thay đổi nhỏ trong phát âm: Một số âm thanh có thể nghe khác đi chút ít.
Để quá trình thích nghi diễn ra thuận lợi, bạn nên:
Bắt đầu với thức ăn mềm: Trong vài ngày đầu, ưu tiên các món ăn mềm, dễ nhai để các cơ hàm dần làm quen.
Kiên nhẫn: Hãy cho cơ thể thời gian. Cảm giác lạ thường sẽ giảm dần và biến mất.
Tránh các thói quen xấu: Hạn chế nghiến răng, cắn bút, cắn móng tay, vì chúng có thể gây áp lực không cần thiết lên khớp cắn mới.
Tuân thủ lịch tái khám: Đi khám định kỳ theo chỉ dẫn của nha sĩ để được kiểm tra và điều chỉnh kịp thời nếu cần.
Báo cáo mọi vấn đề bất thường: Nếu cảm giác khó chịu không giảm, hoặc xuất hiện đau nhức dữ dội, hãy liên hệ ngay với nha sĩ. Tuyệt đối không tự ý điều chỉnh hay cố chịu đựng.
