Cơn đau răng khôn thường đặt bệnh nhân vào tình thế phải đưa ra quyết định nhanh chóng: tìm cách dập tắt cơn đau bằng thuốc hay can thiệp loại bỏ chiếc răng vĩnh viễn? Quyết định giữa việc điều trị nội khoa (dùng thuốc, chăm sóc) và can thiệp ngoại khoa (nhổ răng) là một vấn đề chiến lược trong nha khoa, không chỉ đơn thuần là sự lựa chọn.
Về cơ bản, câu trả lời cho việc có nên nhổ răng khôn khi đang bị đau luôn là: nên nhổ, nhưng không phải ngay lập tức. Trong hầu hết các trường hợp, hai phương pháp này không đối lập mà là hai bước nối tiếp nhau trong một quy trình điều trị toàn diện. Mục tiêu là dùng nội khoa để chuẩn bị cho ngoại khoa, đảm bảo ca nhổ răng diễn ra an toàn nhất.
I. Chiến Lược Điều Trị Nội Khoa: Bước Đệm Bắt Buộc
Điều trị nội khoa là bước đầu tiên và thường là bắt buộc khi răng khôn bị đau, đặc biệt khi tình trạng đau đi kèm sưng, viêm lợi trùm cấp tính hoặc áp xe.
Mục Đích Của Điều Trị Nội Khoa Răng Khôn
Kiểm Soát Viêm Nhiễm: Dùng kháng sinh (thường là 3−7 ngày) để cô lập ổ viêm, giảm số lượng vi khuẩn tại chỗ. Nếu không kiểm soát viêm nhiễm, việc nhổ răng sẽ tiềm ẩn nguy cơ nhiễm trùng lan rộng.
Giảm Đau và Giảm Sưng: Sử dụng thuốc giảm đau và kháng viêm giúp giảm các triệu chứng cấp tính, cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân và giúp họ chuẩn bị tâm lý tốt hơn cho phẫu thuật.
Tăng Hiệu Quả Gây Tê: Đảm bảo thuốc tê phát huy tác dụng tối đa bằng cách giảm môi trường acid tại vùng viêm, tránh tình trạng bệnh nhân vẫn cảm thấy đau trong quá trình phẫu thuật.
Chiến lược điều trị nội khoa răng khôn chỉ kéo dài vài ngày, nhưng mang lại lợi ích rất lớn về mặt an toàn và hiệu quả phẫu thuật.
II. Chiến Lược Ngoại Khoa: Can Thiệp Dứt Điểm
Can thiệp ngoại khoa, tức nhổ răng khôn, là phương pháp duy nhất để loại bỏ triệt để nguồn cơn gây đau và các biến chứng tiềm tàng.
Khi Nào Cần Nhổ Răng Khôn Ngay Lập Tức (Ngoại Lệ)
Khi răng khôn bị đau, nên điều trị nội khoa hay nhổ ngay lập tức? Trừ khi tình trạng nhiễm trùng đã lan đến mức nguy hiểm (Viêm tế bào, ảnh hưởng đến đường thở) hoặc răng khôn là nguyên nhân trực tiếp gây ra khối u/nang xương hàm, nha sĩ sẽ không bao giờ nhổ răng khôn ngay lập tức. Trong những trường hợp này, việc nhổ hoặc rạch dẫn lưu khẩn cấp được thực hiện tại bệnh viện, thường kèm theo sử dụng kháng sinh liều cao qua đường tĩnh mạch.
Mối Liên Hệ Giữa Răng Khôn Và Số Răng Ở Người Trưởng Thành
Việc phải nhổ răng khôn là một phần tất yếu trong quá trình phát triển của hàm mặt con người hiện đại. Đây là lý do tại sao Người Trưởng Thành Có Bao Nhiêu Răng Khôn lại là một chủ đề liên quan.
Theo sinh học, Người Trưởng Thành Có Bao Nhiêu Răng Khôn tối đa là 4 chiếc (hai ở hàm trên, hai ở hàm dưới), nâng tổng số răng lên 32 chiếc. Tuy nhiên, do chế độ ăn uống và kích thước xương hàm thay đổi theo thời gian, nhiều người không đủ chỗ cho cả 4 chiếc răng khôn này. Chính sự thiếu hụt không gian này là nguyên nhân chính dẫn đến các tình trạng mọc lệch, kẹt, và gây đau đớn, buộc phải nhổ bỏ.
Nếu Người Trưởng Thành Có Bao Nhiêu Răng Khôn mọc lệch, nha sĩ sẽ lập kế hoạch nhổ cả 4 chiếc (nếu tất cả đều có chỉ định), nhưng luôn ưu tiên nhổ từng bên một (trên và dưới cùng bên) sau khi đã hoàn tất bước điều trị nội khoa răng khôn cho từng chiếc bị viêm cấp tính.
Tổng Kết Về Chiến Lược Điều Trị
Răng khôn mọc định kỳ gây đau: Đây là dấu hiệu của viêm lợi trùm. Chiến lược là điều trị nội khoa trong 5−7 ngày để giảm viêm, sau đó nhổ.
Răng khôn gây áp xe/sưng tấy cấp tính: Chiến lược là rạch dẫn lưu mủ (ngoại khoa khẩn cấp), kết hợp dùng kháng sinh liều cao (nội khoa), sau đó nhổ răng sau khi triệu chứng đã ổn định.
Răng khôn không đau nhưng mọc ngầm/lệch nặng: Có thể nhổ ngay (ngoại khoa) mà không cần bước điều trị nội khoa răng khôn bằng kháng sinh, vì không có nhiễm trùng cấp tính.
